Αυτή κι αν είναι ερώτηση! Για την προσέγγιση της απάντησης θα πρέπει κανείς να πάει πίσω στα βασικά…
Ένα φανζίν κυκλοφορεί για να επικοινωνήσει και όχι για να κερδίσει (χρήματα). Αυτή είναι και μια από τις ειδοποιούς διαφορές μεταξύ ερασιτεχνικών εντύπων και περιοδικών. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως ένα φανζίν -πρέπει να- διανέμεται δωρεάν, μια άποψη που άκουσα από κάποιον γνωστό μερικούς μήνες πριν κι έπεσα από τα σύννεφα. Ένα έντυπο έχει κάποιο κόστος εκτύπωσης και στις περισσότερες φορές αυτό το κόστος είναι που καλείτε να καταβάλει κάποιος όταν παίρνει ένα zine. Οι ιδέες, η έμπνευση, ο κόπος που βρίσκονται μέσα σε ένα έντυπο μπορεί να είναι/προσφέρονται “δωρεάν”, αλλά το μέσο (χαρτί) κοστίζει.
Υπάρχουν έντυπα που έχουν τυπωθεί με χρήματα του μπαμπά, με χρήματα δανεικά ή με τις οικονομίες μιας δουλειάς. Το 2011 στο Comicdom Con πέρασαν ορισμένοι και ρώτησαν αν τα έντυπα του πάγκου είναι δωρεάν. Πραγματικά, γιατί κάποιος να νομίζει κάτι τέτοιο;
Κάποιο επιλέγουν να διανέμουν τα έντυπα τους δωρεάν, όπως λ.χ. το Ξυδι #01 και οι Chimeres #22 που κυκλοφόρησαν πρόσφατα. Η διανομή άνευ αντιτίμου τις περισσότερες φορές γίνεται από συλλογικά έντυπα, όπου τα έξοδα μοιράζονται και συνήθως είναι λίγες δεκάδες ευρώ. Τόσα δηλαδή, ώστε το κόστος εκτύπωσης να μην προβληματίζει.
Έχω παρατηρήσει πως, αρκετά συχνά, χωρίς αντίτιμο διανέμονται έντυπα με αρκετά μεγάλο τιράζ (400+ αντίτυπα). Για μένα, αυτό δείχνει την ανάγκη του εκδότη να περάσει το έργο μπροστά από όσο το δυνατόν περισσότερα μάτια. Αυτός πιθανότατα είναι ο λόγος που τέτοια έντυπα κυκλοφορούν σχεδόν ταυτόχρονα με την έντυπη μορφή και μια ψηφιακή έκδοση.
Κάπου εδώ, θα πρέπει ν’ ανοίξω μια παρένθεση. Στο χώρο των ανεξάρτητων εκδόσεων υπάρχουν δύο απόψεις πάνω στο ζήτημα των αναγνωστών. Η πρώτη άποψη είναι πως τα ανεξάρτητα έντυπα έχουν πράγματα τα πουν και ένα από τα ζητούμενα είναι να μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτά όσο το δυνατόν περισσότεροι αναγνώστες. Αντίθετα, κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι ορισμένα πράγματα από τη φύση τους δεν απευθύνονται σε όλους. Είναι αυτά τα πράγματα που συνθέτουν αυτό που οι περισσότεροι αποκαλούν “αντεργκράουντ”.
Η τελευταία άποψη είναι πιο κοντά σε αυτή που έχω κι εγώ. Ο λόγος που βάζω αντίτιμο στα έντυπα που εκδίδω είναι για να δω αν αυτός ο οποιοδήποτε θέλει να αφιερώσει σ’ αυτά χρόνο. Το να είσαι διατεθειμένος να πληρώσεις για κάτι σημαίνει πολλά, ειδικά σήμερα που τα δωρεάν έντυπα κάθε είδους κυριαρχούν. Ως φανζινάς πάντα μπαίνω μέσα και ποτέ δε βγάζω τα έξοδα μου. Είναι γεγονός πως από τη στιγμή που κάποιος πέρασε το ζόρι του να συγκεντρώσει τα χρήματα για να τυπώσει τη δημιουργία του, ο λογαριασμός του φωτοτυπά είναι ένα ζήτημα που δεν θα πολυαπασχολήσει. Εκτός βέβαια από την περίπτωση που τα χρήματα είναι δανεικά!
