Εκδήλωση // Εκτός αρχείου: Τα ελληνικά φανζίν στην εποχή της τεκμηρίωσης (30.09.2021)

Η ιδρυματοποίηση των φανζίν και στα μέρη μας είναι θέμα χρόνου. Την Πέμπτη 30/09/2021, 19.00-20.00, θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακή συζήτηση όπου θα κουβεντιάσουμε σχετικά με τους λόγους για τους οποίους τα ζινς κυκλοφορούν ακόμη αδέσποτα, αλλά και για να κρυφοκοιτάξουμε από τη χαραμάδα της πόρτας που ανοίγεται, την επόμενη μέρα των φανζίν.

Διοργάνωση: The Stavros Niarchos Foundation Public Humanities Initiative (SNFPHI) στο Πανεπιστήμιο Columbia σε συνεργασία με το Δίκτυο για την Έρευνα της Τυπογραφίας και των Εκδόσεων (ΔΕΤΕ).

Τα φανζίν —αυτοεκδόσεις βασιζόμενες στη λογική του «Κάν’ το μόνος σου»— κυκλοφορούν συνήθως στο περιθώριο της θεσμοθετημένης και κυρίαρχης εκδοτικής αγοράς. Τον τελευταίο καιρό, διάφορα πανεπιστήμια, βιβλιοθήκες και μουσεία στις Ηνωμένες Πολιτείες, αναγνωρίζοντας τη μοναδικότητά τους ως πηγών κατανόησης του λαϊκού πολιτισμού και των νέων τάσεων στη λογοτεχνία και τις τέχνες καθώς και στοχασμού γύρω από τα πιεστικά κοινωνικά ζητήματα αποφάσισαν να τα συμπεριλάβουν στις συλλογές τους. Στη διαδικτυακή αυτή συζήτηση μεταξύ ειδικών των underground εκδόσεων, βιβλιοθηκονόμων και δημιουργών φανζίν, αξιολογούμε το παρελθόν και το παρόν των ελληνικών φανζίν, εξετάζουμε τις συνέπειες ένταξής του στο Αρχείο και διερευνούμε τις επιπτώσεις στον τρόπο κατανόησης της πολιτισμικής παραγωγής του γεγονότος ότι σε μεγάλο βαθμό δεν συμπεριλαμβάνονται ακόμα στις ελληνικές θεσμοθετημένες συλλογές.

Στη συζήτηση, που θα πραγματοποιηθεί στα ελληνικά, θα συμμετέχουν οι Γιώργος Αργυρόπουλος (μέλος και συνιδρυτής του fanzines.gr), Γιάννης Κολοβός (ιστορικός, πρώην εκδότης του fanzine B-23) και Χρίστος Μάης (ιστορικός).

Σύνδεσμος σεμιναρίου: https://columbiauniversity.zoom.us/j/99936177232

Event: https://www.facebook.com/events/261711225820464/

Σχετικά αναγνώσματα

To 1992, o Mike Gunderloy, πρώην εκδότης του Factsheet Five, ενός τακτικού newsletter που παρουσιάζει zines, δημοσίευσε ένα δελτίο τύπου ανακοινώνοντας την πρόθεσή του να δωρίσει την τεράστια συλλογή του σε κάποια βιβλιοθήκη. O Gunderloy ήθελε να δώσει τη συλλογή του σε μια βιβλιοθήκη που όχι μόνο θα τη διατηρούσε, αλλά θα έκανε προσπάθεια ώστε να παρακινήσει το ενδιαφέρον ανθρώπων για τη μελέτη αυτών των σύγχρονων, υπόγειων, ενάντια του κατεστημένου και συχνά εφήμερων προϊόντων αυτοέκδοσης, γνωστών ως “zines”.

“Η βιβλιοθήκη μας είναι ακριβώς από την απέναντι πλευρά του ποταμού πού έμενε ο Mike, πραγματικά ενθουσιαστήκαμε” αναπολεί ο Billie Aul, υπεύθυνος βιβλιοθηκονόμος του τομέα χειρόγραφων και ειδικών εκδόσεων της New York State Library στο Albany. “Φτάσαμε πρώτοι και πήραμε τη συλλογή”.

Chepesiuk, Ron. (1997). The zine scene: libraries preserve the latest trend in publishing.

“Η δημιουργία zines είναι μια ριζοσπαστική πράξη”, εξήγησε η Swanzy (σημ. Zahra Swanzy, zinester μεταξύ άλλων). «Οι άνθρωποι δημιουργούν zines ως μια διέξοδο για τη φωνή μέσα τους, με έναν τρόπο ακατέργαστο. Αυτό πρέπει να διαφυλαχθεί ».

Rosie Knight, How Zine Libraries Are Highlighting Marginalized Voices. buzzfeednews.com, 2018.

Ευρήματα

Τα zines τεκμηριώνουν τη σύγχρονη κουλτούρα με τον ίδιο τρόπο που το κάνουν οι εφημερίδες, τα περιοδικά, η τηλεόραση, το ραδιόφωνο και οι ταινίες, αλλά από μία πολύ διαφορετική οπτική γωνία. Είναι σημαντικό για τις βιβλιοθήκες να συλλέγουν zines και έντυπα εναλλακτικού τύπου, ώστε να διαμορφώνουν ισορροπημένες και διαφοροποιημένες συλλογές, καθώς και να εξασφαλίζουν πρωτογενές υλικό για τους μελετητές σήμερα, αλλά και στο μέλλον.

Gisonny, K. and Freedman, J. (2006), “Zines in libraries: how, what and why?”

«Τα zines στις δημόσιες βιβλιοθήκες είναι μια αυξανόμενη τάση», δήλωσε η Agatha Burstein, βιβλιοθηκονόμος στη Βιβλιοθήκη Olympia Timberland της Washington. «Υπάρχει μια αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος γι’ αυτά. Συμβάλει στην προσέλκυση μιας εντελώς νέας κοινότητας δημιουργών zine και αναγνωστών που μπορεί να μην ήταν εκεί πριν». […] Πλέον, τοποθετώντας zines στα ράφια της βιβλιοθήκης διευκολύνεται η απόκτησή τους, αλλά ενδεχομένως νοθεύονται οι υποκουλτούρες από τις οποίες αυτά προέρχονται.

Jessie Schiewe, Zines Are Popping Up in Public Libraries Across the U.S. okwhatever.org, 2019.

Εισαγωγή στα DIY Zines: Πως να τρέξεις ένα Zine Workshop

Αυτός ο οδηγός θα διδάξει στους χρήστες τα DIY zines, πού να τα βρουν και πώς να τα φτιάξουν!

Τα Zine Workshops είναι ένας αποτελεσματικός, χαμηλού κόστους τρόπος για τη δημιουργική συμμετοχή των μαθητών σε μια τάξη ή των χρηστών σε έναν χώρο βιβλιοθήκης.

Από την ιστοσελίδα του Drexell University, drexellis.libguides.com/

Όπως μου είπε κι ένας παλιός της punk σκηνής του DC όταν του απευθύνθηκα προκειμένου να δωρίσει υλικό στο University of Maryland, “τα ιδρύματα αυτά ποτέ δε νοιάστηκαν για μας. Γιατί να τoυς εμπιστευτούμε αυτό για το οποίο έχουμε φροντίσει ήδη;”

Davis, J.R. (2019). Fill a Void: The Dc Punk and Indie Fanzine Collection at the University of Maryland.