Τα Κοινωνικά Απόβλητα ήταν μια πανκ μπάντα στα τέλη του ’80. Αυτός είναι και ο τίτλος ενός βιβλίου για την αθηναϊκή πανκ σκηνή που κυκλοφόρησε λίγους μήνες πριν. Συνδετικός κρίκος των δύο, ο Γιάννης Κολοβός: ντράμερ της μπάντας και συγγραφέας του βιβλίου. Ο Γιάννης έχει υπηρετήσει τη σκηνή από πολλές θέσεις και είναι από τους ελάχιστους που παρ’ ότι μουσικός, είναι περισσότερο γνωστός για την ενασχόλησή του με το γράψιμο. Αρχικά ως εκδότης φανζίν (Β-23), αργότερα ως δημοσιογράφος και πιο πρόσφατα ως μελετητής.
Το ”Κοινωνικά Απόβλητα”; Για την Ιστορία της πανκ σκηνής στην Αθήνα, 1979-2015 (εκδόσεις Απρόβλεπτες) εξιστορεί την πορεία της πανκ υποκουλτούρας μέσα από τις ιστορίες ανθρώπων που την ακολούθησαν ως τρόπο ζωής, αλλά κι από ανθρώπους που την έχτισαν και της έδωσαν χαρακτήρα. Βρήκα αρκετά ενδιαφέρον το ότι παράλληλα με την εξέλιξη της σκηνής και το πως την έζησε κάθε γενιά, παρουσιάζεται και η εξέλιξη της ζωής των ίδιων των μελών της. Αυτό μοιάζει σαν μια προσπάθεια να διερευνηθεί η συγκεκριμένη υποκουλτούρα και σε ένα άλλο επίπεδο, όπου η σχέση των ανθρώπων με τη σκηνή αλλάζει, όσο περνούν τα χρόνια και αλλάζει η -κοινωνική- ζωής τους. Ο Γιάννης αναλύει σχεδόν όλα τα ζητήματα που συνθέτουν τη φιλοσοφία του πανκ, με το μεγαλύτερο πάντως βάρος δίνεται στις Προσωρινές Ζώνες Αυτονομίας της πανκ υποκουλτούρας, γύρω από τις οποίες συγκροτείται η σκηνή και λαμβάνουν χώρο τα “τελετουργικά” της.
Διαβάζοντας το βιβλίο, επιβεβαιώνει κανείς το προφανές. Για το έργο αυτό ο Γιάννης έχει αφιερώσει ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής του. Όχι μόνο επειδή λόγω της φύσης της έρευνας (στο μεγαλύτερο μέρος της, η μελέτη αποτελεί τη διδακτορική διατριβή του Γιάννη στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας) παρατίθεται κι ένα ευρύ θεωρητικό υπόβαθρο για να υποστηρίξει τα όποια συμπεράσματα, αλλά κι επειδή η έρευνα δεν είναι μόνο βιβλιογραφική. Είναι υπέροχο απλά και μόνο το γεγονός υπάρχει ένα τέτοιο βιβλίο στα ελληνικά, ειδικά μάλιστα όταν προέρχεται από έναν άνθρωπο της ίδιας της σκηνής. Εν κατακλείδι, το βιβλίο αποτελεί ορόσημο για την εγχώρια πανκ υποκουλτούρα.
Κλείνοντας, δεν γίνεται να μην αναφερθώ και στην εξίσου εκπληκτική μελέτη του Νίκου Σούζα, “Μη Μου Μιλάς για Θάνατο Μωρό μου”, Πολιτική & κουλτούρα στον ανταγωνιστικό κίνημα στην Ελλάδα (1974-1998), η οποία επίσης κυκλοφόρησε το 2015, από τις εκδόσεις Ναυτίλος. Το βιβλίο του Νίκου εξετάζει ευρύτερα τις πολιτικές και πολιτισμικές διαστάσεις του ανταγωνιστικού κινήματος, του οποίου η πανκ σκηνή είναι μια σημαντική συνιστώσα.
Σχετικοί σύνδεσμοι
- Ημερίδα για την μουσική υποκουλτούρα και τα φανζίν (ΕΚΠΑ, 25/2/2014).
- Η Φιλοσοφία του Punk (εκδόσεις Κοινότητα)